Hexa's Blog

The more you learn, the easier you learn more!

Linkedin Github Twitter Facebook Steam

Hexa's Blog

Chuyện của ông ngoại - 1

29/08/2025 @ Saigon Ông Ngoại - Nguyễn Hoàng Nhu

Lời đầu tiên, anh muốn nói lời cảm ơn em Nguyễn Xuân Mai (Bống) đã ghi chép lại câu chuyện của ông ngoại. Bài viết này chỉ đơn giản là phiên bản số hóa từ ghi chép của em Bống.

I. Kính viếng hương hồn cậu

Tôi viết truyện này xảy ra 72 năm về trước, tại đình làng Chèm, huyện Từ Liêm, Hà Nội.

Tôi có bốn người cậu, hai cậu đã hi sinh trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

Cậu Hoàng Viên đã tốt nghiệp trường Trung học Albert Sarraut, tham gia Vệ Quốc Đoàn, đóng lại làng Chèm, hi sinh năm 1946.

Cậu Hoàng Tâm,tốt nghiệp trường trung học Chu Văn An, hi sinh tại chiến trường Cao-Bắc-Lạng.

Năm 1946, phát xít Nhật đầu hàng quân đồng minh. Quân đội Tưởng Giới Thạch kéo vào Đông Dương, giải giáp vũ khí Nhật. Quân Tưởng với khẩu hiệu: "Diệt Cộng Cầm Hồ". Chúng cướp bóc, sát hại phụ nữ, trẻ thơ Việt Nam.

Hành động của chúng đã lọt vào mắt người biệt động thành Hoàng Lan (bí danh)

Bọn Tưởng lừa bà con vào sân đình, lôi ra một người nông dân 35 tuổi và một em bé 14 tuổi, hãm hiếp cho tới chết và vứt xác xuống ao. Bà Hoàng Lan cùng cậu Hoàng Viên bày kế hoạch bắt chúng trả nợ máu.

Sáng hôm sau, trong vai người bán rượu, bà mời cho bọn Tưởng uống say và trói chúng, thu vũ khí và vứt xác xuống sông.

Có một điều không ngờ đã xảy ra, một tên Tưởng cới trói được về báo cáo với bọn Tưởng. Chính phủ cụ Hồ quyết định tử hình bảy người tại bến Chèm.

Đêm hôm trước thi hành án, bố tôi, cụ Nguyễn Xuân Tuyết (lão thành cách mạng), cụ Lưu Quyên (trưởng ban tạp chí Cộng Sản) đã có ý định giải thoát cho cậu tôi, bằng cách thay thế người khác. Cậu Hoàng Viên trả lời: “Em làm em chịu, cho em hỏi thăm Hoàng Lan”.

Cuộc hành hình diễn ra sáng hôm sau tại bến Chèm, có sự chứng kiến của mợ Lan, cụ Nguyễn Xuân Tuyết, cụ Lưu Quyên.

Sau này, cậu Hoàng Viên được công nhận là liệt sĩ và quy tập về nghĩa trang Mai Dịch, Hà Nội.

Tháng 10 năm 1953, tôi tình cờ gặp được mợ Hoàng Lan tại nhà bà ngoại. Một người phụ nữ mảnh mai, rắn rỏi, đôi mắt sáng hiền và đượm buồn man mác.

Mợ Hoàng Lan nói với bà ngoại tôi: “Con xin làm con dâu của mẹ” Bà ngoại trả lời: “Thằng Viên nó chết vì dân, vì nước. Con phải lập gia đình để có người trả thù cho nó”

Mợ Lan khóc trong khói hương, nước mắt chảy trên gò má
Từ ngày đó qua đi, tôi không còn được gặp mợ, thấy mợ
Tôi có trở lại làng Chèm, hỏi thăm vài bà cùng trang lứa với mợ, họ cho biết bà là biệt động thành, sau này không lấy chồng và đi tu tại chùa Yên Tử.

Câu chuyện này con viết ra đây, nếu mợ còn sống hãy cho con biết được nhé. Con, Hoàng Nhu, giảng viên Vật Lý Đại Học Quốc Gia, số nhà 28, ngõ 255, Nguyễn Khang, Hà Nội.

Tôi tìm được một người đồng đội với cậu tôi là ông Quý, xóm Tre, làng Cót, Yên Hòa, Cầu Giấy, biết chuyện này.

Tập sau xin đăng tiếp.

Hoàng Nhu
27/7/2019

II. Thơ: Đi tìm cậu

Lên cao ngắm nhìn trời
Mây trôi nước trôi
Cả một dòng đời
    Trôi theo thời gian
        Trôi mãi

Công sự ngày xưa lô cốt ngày xưa
    Tan thành hết
Xa xa phía chân trời
    Cậu nằm lại

Cho đất trời giao nhau
Cho đôi lứa chụm đầu
Cho tình yêu dịu ngọt
Cho đất trời đắm say
    Mợ đứng đợi
        Cây vọng phu - thời đại

        Hoàng Nhu
        27/7//2019

III. Hình ảnh chép tay, bằng chứng

[1] Ảnh 1
[1] Ảnh 1
[2] Ảnh 2
[2] Ảnh 2
[3] Ảnh 3
[3] Ảnh 3

IV. Trích dẫn, tài liệu liên quan